Hieronder een overzicht welke gevolgen de hervorming van de langdurige zorg heeft en waar men voor welke zorg terecht kan.
Ondersteuning en langdurige zorg per 2015
Op grond van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) 2015:
- zijn gemeenten verantwoordelijk voor het ondersteunen van de zelfredzaamheid en participatie van mensen met een beperking, chronische psychische of psychosociale problemen. Die ondersteuning moet erop gericht zijn dat mensen zo lang mogelijk in de eigen leefomgeving kunnen blijven.
- verzorgen gemeenten het beschermd wonen en opvang voor mensen met psychische of psychosociale problemen. Hetzelfde geldt voor opvang voor mensen die als gevolg van huiselijk geweld de thuissituatie hebben verlaten.
- kunnen gemeenten ondersteuning bieden door middel van algemene voorzieningen en maatwerkvoorzieningen. Er komt een recht om te kiezen voor een persoonsgebonden budget onder strenge voorwaarden en fraudebestendig. Hiermee kunnen mensen zelf de ondersteuning regelen die bij de maatwerkvoorziening hoort.
- wordt het Gemeentefonds verhoogd met budget van de huidige AWBZ-functies begeleiding, kortdurend verblijf en het bijbehorend vervoer, 5% van het budget van extramurale persoonlijke verzorging, de inloopfunctie GGZ, beschermd wonen en cliëntondersteuning.
- daarnaast wordt het Gemeentefonds aangevuld met budget voor onder meer het opzetten van sociale wijkteams, de ondersteuning en waardering van mantelzorgers en de doventolk.
- houden gemeenten budget om op maat huishoudelijke verzorging te kunnen bieden.
Op grond van de Zorgverzekeringswet (Zvw):
- is een nieuwe aanspraak thuisverpleging in het verplichte basispakket, voor mensen die verpleging en verzorging nodig hebben, zodat zij langer in eigen omgeving kunnen blijven.
- is de rol van de wijkverpleging versterkt: de wijkverpleegkundige is een spil in de zorg van mensen en verbindt het medische en sociale domein. Het kabinet trekt vanaf 2016 jaarlijks €200 miljoen uit voor meer wijkverpleegkundigen.
- is wettelijk verankerd dat het mogelijk is om de zorg niet alleen in natura te ontvangen, maar desgewenst ook via een persoonsgebonden budget.
- zijn het tweede en derde jaar van de op behandeling gerichte intramurale geestelijke gezondheidszorg ondergebracht in de Zvw (het eerste jaar valt al onder de Zvw).
Op grond van de Wet langdurige zorg (Wlz):
- wordt passende zorg geboden met aandacht voor het individuele welzijn. De kwaliteit van leven staat voorop.
- is en blijft de zorg een verzekerd recht voor kinderen en volwassenen die blijvend zijn aangewezen op permanent toezicht of op 7×24 uur/dag zorg in de nabijheid.
- is zorg in een instelling beschikbaar als het thuis niet meer gaat, maar mogen mensen er ook voor kiezen om deze zorg thuis te krijgen, in de vorm van een persoonsgebonden budget of in natura (VPT: volledig pakket thuis)
- wordt een integraal pakket aan zorg geboden.
- mogen de cliënt en zijn mantelzorger(s) in een zorgplan aangeven wat zij van goede zorg verwachten.
- gaat het om zorg voor de meest kwetsbare ouderen en gehandicapten. Het is daarmee de sluitsteen van de hervorming van de langdurige zorg.
- wordt ook zorg geboden aan GGZ-cliënten na drie jaar intramuraal verblijf gericht op behandeling. Op termijn zullen objectieve inhoudelijke criteria de driejaarsgrens als toegangscriterium voor de Wlz vervangen.
Op grond van de Jeugdwet:
- zijn gemeenten verantwoordelijk voor jeugdhulp: de ondersteuning, hulp en zorg voor jeugdigen met opvoed- en opgroeiproblemen, met psychische en psychiatrische problemen of stoornissen of met een beperking. Gemeenten worden ook verantwoordelijk voor de uitvoering van kinderbeschermingsmaatregelen en de jeugdreclassering.
- krijgt de gemeente hierbij de jeugdhulpplicht, waarmee gewaarborgd wordt dat jeugdigen de hulp blijven ontvangen die zij nodig hebben.
- hiermee is een bedrag van zo’n €3,5 miljard gemoeid.
- houden jeugdigen bij wie al voor het 18e levensjaar duidelijk is dat zij op grond van ernstige beperkingen of stoornissen hun verdere leven zorg nodig hebben, aanspraak op de Wlz.
