Gevolgen miljoenennota 2015 voor zorg & welzijn

De Miljoenennota 2015 en Rijksbegroting 2015 zijn op Prinsjesdag (16 september 2014) bekend gemaakt. Hieronder een overzicht van de plannen op het gebied van Zorg & Welzijn én Sociale zaken & Werkgelegenheid.

Zorg
  • De zorgpremie gaat volgend jaar met ongeveer 10 euro per maand omhoog tot 1211 euro per jaar.  Een deel van de premiestijging volgt uit de overhevelingen uit de AWBZ
  • Het eigen risico stijgt met 15 euro naar 375 euro per jaar. Daar tegenover staat dat de eigen betalingen voor verpleging en verzorging vervallen.
  • De zorgtoeslag voor de laagste inkomens gaat omhoog en voor de hogere inkomens omlaag. Met hoeveel precies wordt tegen het einde van het jaar bekend als de zorgverzekeraars de definitieve premies bekendmaken.
  • De wijkverpleegkundige komt in het basispakket en krijgt een centrale rol in de buurt, met veel vrijheid om de zorg zelf in te richten.
  • Met ingang van 1 januari 2015 worden verpleging en verzorging (lijfgebonden zorg) – voor mensen die dus nog thuis wonen – opgenomen in het basispakket.
  • Eenvoudige zorg die nu nog in het ziekenhuis wordt geleverd, zal steeds meer in de eerste lijn worden aangeboden.
  • Vanaf 1 januari 2015 treedt de Wmo 2015 in werking. De geplande ingangsdatum van de nieuwe Wet langdurige zorg (Wlz) is tevens 1 januari 2015. Het wetsvoorstel voor deze wet is in behandeling bij de Tweede Kamer.
  • Transitie Wmo. In 2015 is 40 miljoen euro extra vrijgemaakt om de transitie naar de nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) te verzachten. Dit komt bovenop de extra middelen voor de Wmo uit het voorjaar (195 miljoen euro) en de 75 miljoen euro die het kabinet in 2015 en 2016 beschikbaar stelt voor een thuishulptoelage. Dit is ook positief voor de werkgelegenheid in deze sector.
  • De Jeugdwet treedt op 1 januari 2015 in werking. Door de decentralisa- tie van alle jeugdhulp, inclusief de uitvoering van de jeugdbescher- ming en jeugdreclassering naar gemeenten en de ontschotting van budgetten worden de prikkels vergroot voor preventie, inzet van eigen kracht en sociaal netwerk en integrale hulp aan gezinnen (één gezin, één plan, één regisseur).
  • Voor de Wmo 2015, de Jeugdwet en de Wlz is vanaf 2015 sprake van trekkingsrechten pgb
  • De regeling mantelzorgcompliment wordt per 2015 stopgezet.
  • Per 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk voor de ondersteuning en waardering van mantelzorgers. In de Begrotingsafspraken 2014 is hiervoor aanvullend structureel € 11 miljoen extra beschikbaar gesteld. Het bedrag dat structureel beschikbaar wordt gesteld voor de ondersteuning en waardering van de mantelzorgers wordt hierdoor € 100 miljoen. In 2015 zal een deel van dit bedrag nog worden aangewend voor betalingen van mantelzorgcomplimenten over voorgaande jaren.
  • Fraude is onaanvaardbaar. Binnen het Ministerie van VWS is een nieuwe programmadirectie Fraudebestrijding Zorg opgericht.
  • Zorgverleners zijn vanaf 1 juni 2014 verplicht om aan de zorgverzekeraar op te geven wat ze precies hebben gedaan. Dat moet voor patiënten een begrijpelijke zorgnota opleveren.
  • De hervormingen in de zorg hebben gevolgen voor de arbeidsmarkt.  Met een bedrag van 75 miljoen euro kunnen tien- tot dertienduizend huishoudelijke hulpen langer hun baan behouden.
  • De daling in zorguitgaven is historisch te noemen. Voor het eerst dalen de collectieve uitgaven aan zorg. Die komen volgend jaar uit op 71,3 miljard euro. Vergeleken met de begroting van vorig jaar wordt in één klap 1,4 miljard bespaard met de hervormingen in de langdurige zorg. Opvallend zijn de bezuinigingen in de geestelijke gezondheidszorg. Bij de psychiatrie dalen de uitgaven met 12 procent naar 3,6 miljard euro.
  • De ratificatie van het VN Verdrag Handicap wordt in 2015 een feit. Daartoe volgt in 2014 en 2015 parlementaire behandeling van de benodigde wetsvoorstellen.
Sociale zaken en werkgelegenheid

Mensen met een arbeidsbeperking

  • De invoering van de Participatiewet heeft tot gevolg dat instroom in de Wajong vanaf 2015 alleen nog mogelijk is voor mensen die duurzaam geen arbeidsmogelijkheden hebben. Mensen met een arbeidsbeperking en arbeidsvermogen kunnen bij de gemeenten terecht voor arbeidsondersteuning en eventueel voor een uitkering in het kader van de Participatiewet of voor een studietoelage. Daarnaast worden in de komende jaren de huidige Wajongers ingedeeld op het wel of niet hebben van arbeidsvermogen. De uitkering van de Wajongers met arbeidsvermogen wordt verlaagd vanaf 2018. Door de regering is tevens besloten de activering van de oude Wajongers te intensiveren. Hiervoor krijgt het UWV in de periode 2015 tot en met 2019 een bedrag van cumulatief € 95 miljoen.
  • In het sociaal akkoord is een banenafspraak gemaakt met als doel in de komende jaren 125.000 extra arbeidsbeperkten aan het werk te helpen. Tot de doelgroep behoren onder andere Wajongers. Jaarlijks wordt gemonitord of de afgesproken aantallen zijn gehaald. Als stok achter de deur wordt in het wetsvoorstel banenafspraak en quotum arbeidsbeperkten geregeld
  • Startersaftrek bij arbeidsongeschiktheid:  in de eerste drie jaren van hun onderneming kan een beroep worden gedaan op de regeling “startersaftrek bij arbeidsongeschiktheid”, waarbij een verlaagd urencriterium geldt.
  • Als onderdeel van het 6 miljard pakket wordt de tegemoetkoming arbeidsongeschikten in twee stappen verlaagd. In 2015 wordt de tegemoetkoming verlaagd van € 252 netto per jaar naar € 209 netto per jaar. De eerste verlaging heeft reeds in 2014 plaatsgevonden, van € 348 netto per jaar naar € 252 netto per jaar.
  • Mobiliteitsbonussen voor het in dienst houden en in dienst nemen van oudere uitkeringsgerechtigden en arbeidsgehandicapten.

Ouderen / gepensioneerden

  • De ingangsdatum voor de kostendelersnorm in de AOW is verschoven naar 1 juli 2016. Het kabinet zal de komende tijd benutten om samen met onder andere SCP, gemeenten en Mezzo te bezien hoe arrangementen rond mantelzorg verdere ondersteuning behoeven en om te onderzoeken wat de effecten zijn van de kostendelersnorm in de AOW op de mantelzorg.
  • Instroom partnertoeslag AOW beëindigd Tot 1 januari 2015 kunnen AOW-gerechtigden een toeslag krijgen voor een partner die nog niet AOW-gerechtigd is
  • De voorschotregeling AOW vervalt per 1 januari 2015. Deze regeling is niet langer nodig nu de overbruggingsregeling (OBR) in werking is getreden.
  • Per 1 januari 2015 wordt de inkomensondersteuning AOW toegevoegd aan de uitzonderingen op de middelentoets in de bijstand. De inkomensondersteuning wordt niet langer in mindering gebracht op de AIO-uitkering.
  • Per 1 januari 2015 wordt een inkomensondersteuning voor ouderen geïntroduceerd die afhankelijk is van de opbouwjaren op grond van de AOW: de inkomensondersteuning wordt gefinancierd uit het Ouderdomsfonds.
  • Mobiliteitsbonussen voor het in dienst houden en in dienst nemen van oudere uitkeringsgerechtigden en arbeidsgehandicapten.
Documenten en publicaties