Als een kind hulp ontvangt buiten het gezin, zijn ouders vanaf 1 januari 2015 verplicht bij te dragen in de kosten. Dit heet de ouderbijdrage Jeugdwet. Gemeenten leggen de ouderbijdrage op. Wij stellen de hoogte vast en innen de bijdrage voor de gemeente. Dit vraagt om goede samenwerking.
Hoe loopt het proces van de inning van de ouderbijdrage?
De ouderbijdrage wordt op de volgende manier geïnd:
- De gemeente bepaalt wie een ouderbijdrage verschuldigd is.
- De gemeente laat weten aan de bijdrageplichtige dat deze een ouderbijdrage verschuldigd is conform de Jeugdwet.
- De gemeente levert de benodigde gegevens aan bij het CAK.
- Op basis van de gegevens van de gemeente stelt het CAK de hoogte van de ouderbijdrage vast en factureert het bedrag aan de bijdrageplichtige.
- Het CAK stuurt de bijdrageplichtige een gecombineerde beschikking/factuur en int de ouderbijdrage.
- De geinde ouderbijdragen worden afgedragen aan de gemeente.
- Hierbij is het woonplaatsbeginsel van toepassing: de gemeente waarin de ouderbijdrageplichtige woonachtig is, is verantwoordelijk voor de aanlevering van de gegevens aan het CAK. Deze gemeente ontvangt ook de door het CAK geïnde ouderbijdrage.
Voor welke jeugdhulp is een ouderbijdrage verschuldigd?
De Jeugdwet is van toepassing op in Nederland verblijvende jongeren die de leeftijd van 18 jaar nog niet hebben bereikt. De ouderbijdrage is verschuldigd voor de kosten van de aan een jeugdige geboden jeugdhulp:
- Voor zover deze jeugdhulp verblijf buiten het gezin inhoudt of
- in de kosten van verblijf in een justitiële jeugdinrichting waarbij sprake is van ondertoezichtstelling.
De ouderbijdrage is ook verschuldigd wanneer de hierboven genoemde hulp in de vorm van een persoonsgebonden budget verstrekt wordt. Het hoofdcriterium is dat de jeugdige buiten het gezin verblijft. De ouderbijdrage is verschuldigd in geval van 24–uurszorg en daghulp van de jeugdige.
Door wie is een ouderbijdrage verschuldigd?
De ouderbijdrage is verschuldigd door:
- onderhoudsplichtige ouders en stiefouders van de buiten het gezin verblijvende jeugdige;
- een ander dan de ouder die de jeugdige als behorend tot hun gezin verzorgen en opvoeden;
- de verwekker van het kind aan wie het vaderschap is toegewezen;
- degene die samen met de ouder het gezag over het kind uitoefent.
Het is de taak van gemeenten om te bepalen wie de ouderbijdrage verschuldigd is. Degene die een onderhoudsplicht voor het kind heeft ontvangt ook de kinderbijslag voor het kind en is ook degene die de ouderbijdrage verschuldigd is. De ouderbijdrage is per kind verschuldigd.
Als de ouders gescheiden wonen en er geen alimentatie is bepaald, is alleen die ouder bijdrageplichtig die onmiddellijk voorafgaand aan de aanvraag van de jeugdhulp recht op kinderbijslag heeft.
Wanneer is geen ouderbijdrage verschuldigd?
De wet voorziet ook in een aantal situaties waarin geen ouderbijdrage verschuldigd is. De gemeente mag in dergelijke situaties geen ouderbijdrage opleggen.
De ouderbijdrage is niet verschuldigd door:
- ouders die de jeugdige als gevolg van adoptie niet meer verzorgen en opvoeden;
- ouders aan wie het gezag over de jeugdige is ontnomen;
- ouders van de jeugdige waarvoor het verblijf en de verzorging worden aangeboden in een acute noodsituatie, voor de duur van ten hoogste zes weken.
Verder is in de lagere regelgeving (Besluit Jeugdwet) ook een aantal uitzonderingsgronden voor betaling opgenomen. Dit is het geval in de onderstaande situaties:
- de bijdrageplichtige heeft bij de gemeente bezwaar gemaakt tegen het besluit tot plaatsing van de jeugdige bij een jeugdhulpaanbieder in het kader van vrijwillig verblijf;
- de bijdrageplichtige is alimentatie verschuldigd
- de bijdrageplichtige ontvangt een bijstandsuitkering voor alleenstaanden zonder kinderen op grond van de Wet werk en bijstand;
- de bijdrageplichtige is asielzoeker;
- de bijdrageplichtige is onder TBS gesteld en ontvangt zak- en kleedgeld;
- de bijdrageplichtige zit in detentie.
Wat is de hoogte van de ouderbijdrage?
De ouderbijdrage is een vast bedrag per maand en dus onafhankelijk van inkomen en vermogen. De leeftijd van het kind is wel bepalend voor de hoogte van de ouderbijdrage.
De hoogte van de ouderbijdrage is afhankelijk van een aantal factoren (leeftijd, dag/nachtplaatsing, aantal dagen opgenomen.
- de leeftijd van de jeugdige;
- de soort hulp die het kind krijgt, te weten dag- en nachtplaatsing ( = verblijf gedurende het etmaal) of dagplaatsing (= gedurende een deel van een etmaal);
- het aantal dagen per maand dat het dat de jeugdige buiten het gezin verblijft.
De deeltijdbijdrage bij dagplaatsing is de helft van de voltijdbijdrage. Bij een dagplaatsing wordt bij de vaststelling van de hoogte van de bijdrage niet naar het aantal uren hulpverlening gekeken.
Leeftijdscategorieën
De leeftijd van de jeugdige op de eerste dag van de maand waarvoor de bijdrage vastgesteld wordt, is leidend voor de bepaling van de leeftijdscategorie. Aanpassing van de bijdrage op grond van een andere leeftijdscategorie vindt plaats per de eerste van de maand na op de 6e of 12e verjaardag van de jeugdige.
Maximale leeftijd
De ouderbijdrage moet in rekening worden gebracht tot en met een leeftijd van de jeugdige van 20 jaar. De bijdrageplicht eindigt op de dag van het bereiken van de 21 jarige leeftijd.
Plaatsingsdagen
Ook het aantal dagen plaatsing per week is van invloed op de hoogte van de ouderbijdrage. De gemeente of aanbieder indiceert voor hoeveel dagen/dagdelen per week de jeugdige buiten het gezin zal verblijven. Dat wordt de basis voor het vaststellen van de ouderbijdrage door het CAK.
De ouderbijdrage blijft elke maand gelijk zolang het aantal plaatsingsdagen/dagdelen dat is doorgegeven, niet wijzigt. Als het kind incidenteel tijdens bijvoorbeeld het weekend of vakanties thuis is, veranderen de bedragen niet, omdat hier in de vaststelling van de wettelijke maandbedragen al rekening mee gehouden is. De ouderbijdrage is namelijk lager dan de ontvangen kinderbijslag.
Deelbijdrage
De ouderbijdrage is verschuldigd over elke dag dat het verblijf heeft geduurd. De dag van aankomst wordt daarbij wel en de dag van vertrek wordt niet meegerekend als dag van verblijf. Als het verblijf eindigt op de dag waarop dit is begonnen, dan is over deze dag een ouderbijdrage verschuldigd.
Wat is het woonplaatsbeginsel?
De ouderbijdrage is door de bijdrageplichtige ouder verschuldigd aan de gemeente waarin deze ouder in de Basisregistratie Personen (BRP) staat ingeschreven. De voor de jeugdhulp verantwoordelijke gemeente is in beginsel de gemeente waar de ouder met gezag woont.
De door het CAK geïnde ouderbijdrage wordt afgedragen aan de gemeente waarin de bijdrageplichtige ouder staat ingeschreven in de BRP. Dit is tevens de gemeente die aan het CAK de melding doet tot het vaststellen en innen van de ouderbijdrage.
Bron: CAK
