Als iemand overlijdt, gelden bepaalde wettelijke verplichtingen. Zo moet een overledene binnen 6 werkdagen begraven of gecremeerd worden. De erfgenamen hebben recht op de nalatenschap van de overledene. In een testament kan iemand vastleggen wie erfgenamen zijn. Is er geen testament, dan bepaalt de wet wie recht hebben op de erfenis. Nabestaanden kunnen een nabestaandenuitkering krijgen.
Als iemand is overleden, moet een arts het overlijden vaststellen. Aangifte van overlijden wordt gedaan bij de gemeente. In Nederland mag een overledene alleen begraven of gecremeerd worden.
Arts stelt overlijden vast
Een arts moet het overlijden vaststellen. Dit kan de huisarts zijn, maar ook een arts in het ziekenhuis van overlijden. De arts stelt de oorzaak van overlijden vast en geeft bij een natuurlijke doodsoorzaak een verklaring van overlijden af. Bij aangifte van overlijden moet u deze verklaring tonen.
Bij minderjarigen schakelt de arts altijd een gemeentelijk lijkschouwer in. Dit is wettelijk verplicht. Dit gebeurt ook als de arts een niet-natuurlijke dood vaststelt bij volwassenen. Of als er twijfel is over de doodsoorzaak. Wanneer de gemeentelijk lijkschouwer ook niet overtuigd is van een natuurlijke doodsoorzaak, schakelt hij de officier van justitie in.
Aangifte van overlijden doen
Meestal doet de uitvaartondernemer aangifte van overlijden, maar nabestaanden kunnen dit ook doen. Dit gebeurt bij de Burgerlijke Stand in de gemeente van overlijden. Hierbij moet u de verklaring van overlijden tonen.
Aangifte gebeurt bijna altijd binnen 6 werkdagen na het overlijden. Dit komt omdat de uitvaart volgens de wet binnen 6 werkdagen moet plaatsvinden.
Gemeente verstrekt overlijdensakte
Bij aangifte wordt het overlijden geregistreerd bij de burgerlijke stand en wordt een overlijdensakte opgesteld. Ook geeft de gemeente een uittreksel uit het overlijdensregister af. Deze documenten heeft u soms nodig om bij instanties aan te tonen dat iemand is overleden. De gemeente geeft hiermee ook toestemming voor het begraven en cremeren van de overledene.
Regels begraven en cremeren
Begraven of cremeren mag niet eerder dan 36 uur na overlijden. En niet later dan 6 werkdagen na overlijden. Een overledene mag alleen begraven worden op een begraafplaats of gecremeerd worden in een crematorium. Het is alleen mogelijk van deze regels af te wijken met toestemming van de burgemeester.
Naast de wet zijn er nog een Besluit op de lijkbezorging en een aantal ministeriële regelingen. In deze regelingen zijn de wettelijke regels verder uitgewerkt.
Uitvaartondernemer niet verplicht
Op eigen verzoek kan een uitvaartondernemer u bijstaan bij alle beslissingen die genomen moeten worden bij een overlijden van een naaste en het verzorgen van de uitvaart. Het is niet wettelijk verplicht een uitvaartondernemer in te schakelen.
Grafrechten
Grafrechten geven recht op een plek op een begraafplaats voor een bepaalde periode. Bij een gemeentelijke begraafplaats betaalt u grafrechten aan de gemeente. Bij een bijzondere begraafplaats betaalt u grafrechten aan de houder van die begraafplaats, bijvoorbeeld een kerkgenootschap.
Bron: Rijksoverheid