Ouderen zijn steeds vitaler, leven langer en willen zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen. Dit heeft gevolgen voor de woningmarkt waaronder meer behoefte aan seniorenwoningen.
Aantal ouderen blijft groeien
De Nederlandse bevolking is geleidelijk aan het vergrijzen. Dit betekent dat het aantal ouderen in de totale bevolking toeneemt. Nu nog zijn er 1,3 miljoen mensen ouder dan 75. In 2030 zullen dat er 2,1 miljoen zijn en in 2040 maar liefst 2,5 miljoen. Van de huidige 75-plussers woont 92% zelfstandig. En zelfs twee derde van de 90-plussers woont nog zelfstandig.
Ouderen willen langer zelfstandig wonen
De meeste ouderen blijven het liefst zo lang mogelijk in hun eigen huis en vertrouwde buurt wonen. Problemen door een toename van beperkingen zijn vaak hanteerbaar te maken door de woning aan te passen. Of door hulp van mantelzorgers, vrijwilligers of professionals in te schakelen. In bepaalde gevallen kan een verhuizing wenselijk of zelfs noodzakelijk zijn. Veel ouderen lijken een behoefte te hebben aan woonvormen / seniorenwoningen met andere ouderen of huishoudens, waar voorzieningen in de buurt te zijn.
De Monitor Investeren voor de Toekomst uit 2017 beschrijft de trends op de woningmarkt voor senioren.
Woningaanbod voor verschillende doelgroepen en inkomens
Het kabinet wil een passend woningaanbod voor mensen met verschillende inkomens. Ook moet bij de bouw van woningen rekening worden gehouden met verschillende doelgroepen. Bijvoorbeeld ouderen, gehandicapten, studenten en statushouders. Dit staat in het regeerakkoord ‘Vertrouwen in de toekomst’.
Actielijn Wonen en Zorg
Het kabinet vraagt in de actielijn Wonen en Zorg gemeenten, marktpartijen, burgers en woningcorporaties afspraken te maken over het realiseren van voldoende passend woningaanbod voor ouderen. Daarbij zet het kabinet in op 3 onderwerpen:
- het in beeld brengen van de lokale opgave;
- het realiseren van vernieuwende woonvormen voor ouderen;
- een lokale aanpak om ouderen te helpen geschikt te wonen (bijvoorbeeld een wooncoach).
Hiervoor heeft het Rijk een innovatieregeling voor nieuwe woonzorginitiatieven ontwikkeld.
Meer geschikte woningen voor senioren
Er moeten meer geschikte seniorenwoningen bijkomen. Dit kunnen nieuwbouwwoningen zijn. Maar ook bestaande woningen die worden aangepast. Hoe zorgt de overheid voor meer geschikte woningen voor ouderen?
Programma Langer Thuis
Met het programma Langer Thuis wil de overheid ervoor zorgen dat meer mensen in een geschikte woning oud kunnen worden. Om de ontwikkeling van nieuwe woonvormen / seniorenwoningen te stimuleren is de stimuleringsregeling Wonen en Zorg opgesteld.
Nieuwe wooninitiatieven kunnen hun plan financieren met een garantiestelling of lening. Ook is er een subsidie om de haalbaarheid van een project te toetsen.
Meer informatie over de maatregelen om meer mensen in een geschikte woning oud te kunnen laten worden.
Afspraken per gemeente over aanpassen van woningen
In de gemeentelijke woonvisie geeft een gemeente weer hoe zij ervoor wil zorgen dat ouderen geschikt kunnen (blijven) wonen. Gemeenten maken hierover afspraken met woningcorporaties, marktpartijen, zorgaanbieders en burgerinitiatieven.
Eerst brengt een gemeente de woonwensen van ouderen en het aanbod in kaart. Daarna bekijkt de gemeente wat de mogelijkheden zijn om deze op elkaar aan te laten sluiten. Gemeenten die cijfers zoeken over wonen en zorg in een regio, kunnen die vinden op Zorgopdekaart.nl.
Vergoeding voor aanpassen woning
Ouderen die wegens een ziekte of beperking hun woning laten aanpassen, komen mogelijk in aanmerking voor een vergoeding via de Wet maatschappelijke ondersteuning of de Wet langdurige zorg. Het gaat bijvoorbeeld om:
- drempels weghalen;
- toilet plaatsen op de slaapkamerverdieping;
- een traplift installeren of alarmsysteem bij een valpartij.
Zie ook: Wat kan ik doen om mijn woning toekomstbestendig te maken?
Mantelzorgwoning bouwen
Een mantelzorgwoning is een woning op het terrein van het huis van iemand die zorg nodig heeft. De woning is bedoeld voor de zorgverlener (vriend, familielid). Het is ook mogelijk dat de persoon die zorg nodig heeft in de mantelzorgwoning woont.
Voor de bouw van een mantelzorgwoning op uw eigen terrein heeft u geen omgevingsvergunning (voorheen bouwvergunning) meer nodig.
Verbod op weigeren woonruimte wegens ziekte of handicap
Heeft u een ziekte die blijvend is (chronisch) is of een handicap? Dan mag een woningeigenaar u om die reden niet als huurder of koper weigeren. Dit staat in de Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte (Wgbh/cz).
Verder moet een verhuurder u toestemming geven om bijvoorbeeld een scootmobiel in een portiek te parkeren (tenzij dat gevaar oplevert). Of om een blindengeleidehond in een gebouw toe te staan, ook al geldt er een verbod op huisdieren.
Wordt u gediscrimineerd omdat u een ziekte of beperking heeft? Dan kunt u een klacht indienen bij het College voor de Rechten van de Mens.
Bron: Rijksoverheid